Maxime Lebrun, Richard Motte en Cécile Vrayenne
Illustratie : Hanz Boeykens
De actieve ruisonderdrukkingstechnologie biedt niet alleen ruisvrij geluid, maar dempt ook storend omgevingsgeluid.
Genieten in alle rust
Oortjes en koptelefoons
Door de coronapandemie is de verkoop van heel wat consumptiegoederen de hoogte in geschoten. Zo ook die van koptelefoons (+ 31 %) en oortjes. Draadloze oortjes die je in het oor stopt (in-earoortjes) blijven het even-eens goed doen: hun verkoop steeg in 2021 met 23 %. Wat is de link tussen het succes van deze audioapparaten en het coronavirus? De op-eenvolgende lockdowns, het toegenomen thuiswerk, het afstandsonderwijs en de an-dere vormen van virtuele communicatie. Of je nu naar de leraar luistert of virtueel vergadert via Teams, een koptelefoon is van-daag een onmisbaar accessoire. Bijna even onmisbaar als een mondmasker en handgel. Ben je geen thuiswerker of afstandsleer-ling? Ook dan kunnen de koptelefoons die we hebben getest, interessant voor je zijn. Bijvoorbeeld om ongestoord muziek te be-luisteren of te genieten van de stilte. Geen overbodige luxe in deze hectische tijd …
De twee tegengestelde geluidsgolven neutraliseren elkaar en reduceren achtergrondgeluiden (“destructieve interferentie”).
4
De fase van de geluidsgolf wordt omgekeerd (“tegenfase”). Deze “tegengeluidsgolf” wordt teruggestuurd naar de luidsprekers in de koptelefoon of de oortjes.
3
Dat geluid wordt opgepikt door microfoons in de koptelefoon of oortjes en doorgestuurd naar het elektronisch circuit van de ANC-technologie.
2
De geluidsgolf van het omgevingsgeluid gaat naar het oor (gesprekken, trein, auto’s, vliegtuig enz.).
1
ANC of Active Noise Cancelling is een geavanceerde technologie die omgevingsgeluiden analyseert en neutraliseert met een “tegengestelde” geluidsgolf.
Hoe werkt actieve ruisonderdukking?
Bluetooth (draadloze verbinding) is vandaag bijna de norm. Daarnaast bieden de meeste grote merken van koptelefoons en oortjes nu ook een andere technologie: actieve ruis-onderdrukking of ANC (Active Noise Cancel-ling). Zie de tekening hiernaast.Wij selecteerden de beste koptelefoons die hiermee zijn uitgerust. Daar hoef je trou-wens geen fortuin voor te betalen, want er komen steeds meer betaalbare modellen op de markt, vanaf € 100. Sommige zijn specifiek bedoeld voor thuiswerk. Maar in feite zijn de meeste koptelefoons met ac-tieve ruisonderdrukking voor particulieren daar evengoed voor geschikt. Alle modellen hebben trouwens ook een microfoon om gesprekken te voeren (bv. via Skype, Teams). Is zo’n ANC-koptelefoon echt de moeite waard? Zodra je hem hebt uitgeprobeerd (op kantoor, het openbaar vervoer …), ben je daar snel van overtuigd. De ANC-functie werkt bijzonder efficiënt en biedt aanzienlijk meer comfort. Sommige modellen zijn welis-waar doeltreffender dan andere, zoals blijkt uit de testresultaten op de volgende bladzij-den. Zo bieden de oortjes van Xiaomi enkel actieve ruisonderdrukking bij gesprekken en niet bij het beluisteren van muziek.
Bij sommige koptelefoons kun je er-voor kiezen om bepaalde frequenties te onderdrukken en andere door te laten (om bijvoorbeeld geen geronk van de vliegtuig-motoren te horen, maar wel de stem van de boordcommandant). Bovendien kun je de actieve ruisonderdrukking ook activeren om van de stilte te genieten (zodat je zelfs de stewardess niet hoort).
De grootste uitdaging voor ANC-koptele-foons is omgevingsgeluid nauwkeurig – en zeer snel – opvangen en het zo goed mogelijk dempen. Perfectie bestaat niet, maar reken erop dat ze ongeveer 30 decibel dempen, wat geluid van buitenaf sterk vermindert.Een van de grootste verschillen is de batterijduur. De autonomie varieert van 52 uur bij enkele modellen (zoals Sony WH-CH710N) tot amper 3 uur bij de minus-cule batterijtjes van de in-earoortjes van Bowers & Wilkins PI5. Gelukkig kun je die opladen met het bijgeleverde oplaadetui, zodat je bijvoorbeeld op je terugreis per trein nog steeds muziek kunt beluisteren. Ook de milieu-impact verschilt aanzien-lijk. Batterijen die vaak worden opgeladen, hebben immers een kortere levensduur. Bovendien zijn de batterijen van de True Wireless-oortjes bijna onmogelijk te vervan-gen. Na een bepaalde tijd moet je ze dus onvermijdelijk weggooien. Bij koptelefoons kun je de batterij sparen door een audioka-bel te gebruiken als het niet per se draadloos hoeft (opgelet, bij de Apple Airpods Max, Beats Solo Pro en Huawei Freebuds Studio is dat niet mogelijk).